မြန္သူေဌးၾကီးဦးနိုင္ေအာက္(နာဲအံက္)

မြန္သူေဌးၾကီးနိုင္ေအာက္သည္ သာမန္လူမ်ားစိတ္ကူးေတာင္မယဥ္ရဲေသာ အဂၤလိပ္ကုမၸဏီႏွင့္စီးပြါးေရး အရ ယွဥ္ျပိဳင္ရဲေသာသူတစ္ဦးအျဖစ္ အမည္ေက်ာ္ၾကားခဲ့သူတစ္ဦးျဖစ္သည္။ ေအာက္ျမန္မာျပည္တြင္သာမက ကရင္နီျပည္နယ္ ထိုင္းနိုင္ငံ ဇင္းမယ္နယ္အထိ သစ္ကုန္သည္သူေဌးၾကီးအျဖစ္ နာမည္ၾကီးခဲ့သူတစ္ဦးျဖစ္သည္။ သို႕ရာတြင္သူေဌးၾကီးတစ္ဦးအျဖစ္ျဖတ္သန္းခဲ့ေသာသူ၏သမိုင္းေၾကာင္းမွာလည္းစိတ္၀င္စားစရာအလြန္ေကာင္းလွေပသည္။ အလြန္ဆင္းရဲေသာကြ်ဲႏြားေက်ာင္းသားဘ၀မွ ၾကိဳးစားရုန္းကန္ခဲ့ျပီးမွ ပစၥည္းဥစၥာၾကြယ္၀လာသူလည္းျဖစ္ သည္။

ဦးနိုင္ေအာက္ကို ကရင္ျပည္နယ္ ဖါးအံျမိဳ႕နယ္ ေကာ့ဂြမ္ေက်းရြာအုပ္စု ရြာသိမ္ဇနပုဒ္ျဖစ္သည့္ ခရဲရြာတြင္ ဖြါးျမင္ခဲ့သည္။ ေမြးခ်င္း(၅)ဦးအနက္ တတိယေျမာက္သားျဖစ္သည္။ မိဘမ်ားမွာ ဆင္းရဲလြန္း၍ငယ္စဥ္ကေက်ာင္း မေနရေပ။ ခရဲရြာႏွင့္မနီးမေ၀း မဲခရက္မြန္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းတြင္ မြန္စာေပႏွင့္ဂဏန္းသခ်ၤာကို သင္ယူခဲ့သည္။ မဲခရက္ေက်ာင္းရွိ ကုန္းတြင္ကြ်ဲႏြားအငွါးေက်ာင္းခဲ့ရသည္။ ယခုအခါမဲခရက္ကုန္းတြင္ လူအိမ္ေျခမရွိေသာ္လည္း ဦးနိုင္ေအာက္ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းထားေသာ ေက်ာင္းေဆာင္ေဟာင္းႏွင့္ေစတီတစ္ဆူရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ ပါးစပ္ ရာဇ၀င္အရ ဤကုန္းေျမတြင္ဦးနိုင္ေအာက္ အိမ္မက္အရေရႊအိုးတစ္လုံးတူးေဖၚရသည္ဟု ခရဲေက်းရြာ သက္ၾကီး ရြယ္အိုမ်ားမွ ေျပာဆိုေနေသာ္လည္း အတည္ျပဳ၍မရေသးေပ။ (ဤကား စကားခ်ပ္)

အရြယ္ေရာက္ေသာအခါ သံလြင္ျမစ္ကမ္းနေဘး ကဒိုးေကာ့ႏွပ္ေက်းရြာအုပ္စု သံခပိုင္(ၾသင္ခပိုင္)ရြာသူ မိေရႊမွဳတ္ႏွင့္ အေၾကာင္းပါခဲ့သည္။ လယ္သူရင္းငွါးအျဖစ္အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းျပဳခဲ့သည္။ မိေရႊမွဳတ္ကြယ္လြန္ ေသာအခါ အလုပ္ကိုၾကိဳးစားလုပ္ကိုင္သူျဖစ္သည့္အားေလ်ာ္္စြာ ေယာကၡမမွ ခယ္မျဖစ္သူမိေရႊရုပ္ႏွင့္ အိမ္ေထာင္ ထပ္မံခ်ေပးခဲ့သည္။ အသက္(၃၅)ႏွစ္အရြယ္တြင္ ကဒိုးေကာ့ႏွပ္ေက်းရြာသစ္ကုန္သည္ၾကီးနိုင္ေထာထံတြင္ အလုပ္ သမား(ယခင္အေခၚကူလီ) အျဖစ္အလုပ္ေျပာင္းလဲလုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ အလုပ္ကိုအပတ္တကုပ္ၾကိဳးစား လုပ္ကိုင္သူျဖစ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ မၾကာမီအလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ သစ္ကုန္သည္ၾကီးနိုင္ေထာမွ ယုံၾကည္စြာခန္႕အပ္ခဲ့သည္။ လုံးလ၀ိရိယအားစိုက္လုပ္ကိုင္ရင္း ေငြေၾကးတစစစုေဆာင္းခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ဒုတိယဇနီးထပ္မံကြယ္လြန္ျပန္သျဖင့္ ကဒိုးေကာ့ႏွပ္ရြာသူ မိဇာအုပ္ႏွင့္ထပ္မံအိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့ျပန္သည္။

အသက္(၅၀)အရြယ္တြင္ သစ္ကုန္သည္ၾကီးနိုင္ေထာထံ ေခါင္းခြဲေခၚ သစ္ေခါင္းအလုပ္ကိုခြဲေပးရန္ေတာင္းခံ ခဲ့ျပီး ကိုယ္ပိုင္အလုပ္ကိုခြဲ၍လုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ ဦးေထာ္မွလည္း ရိုးသား၍ၾကိဳးစားေသာ ဦးနိုင္ေအာက္ကို တူသားသဖြယ္ခ်စ္ခင္ျပီး ၄င္းပိုင္ဆိုင္ေသာသစ္လုပ္အကြက္မ်ားကိုခြဲေပးခဲ့သည္။ ဦးနိုင္ေအာက္သည္ ကရင္နီနယ္ သစ္ေတာမ်ားတြင္သစ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိခဲ့ျပီးၾကိဳးစား၍လုပ္ကိုင္ခဲ့ျပီး စီးပြါးေရးမွာလည္းဒီေရအလားတိုးတက္ခဲ့သည္။
ထိုစဥ္က ကရင္နီျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ အဂၤလိပ္အစိုးရတို႕အၾကား သစ္ေတာပိုင္ဆိုင္မွဳအတြက္ အျငင္းပြါးေနခ်ိန္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အခက္ခဲျဖစ္ေနေသးေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းဦးနိုင္ေအာက္၏ ရိုးသားၾကိဳးစားမွဳကို အသိ မွတ္ျပဳလာျပီး အခက္ခဲမ်ားကိုေက်ာ္ျဖတ္လာနိုင္ခဲ့သည္။ သစ္လုပ္ငန္းမ်ားသာမက အဂၤလိပ္တပ္မွ အ၀တ္ အထည္ႏွင့္ အျခားအသုံးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ားကိုလည္း၀ယ္ယူျပီး ကယားျပည္နယ္ ကႏၱရ၀တီ လိြဳင္ေကာ္ ေဘာ္လခဲ ၾကယ္ၾကီးဖိုး ေနာင္ပုလဲ ေငြေတာင္သို႕ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေဖါက္ကားခဲ့သည္။ ထို႕အျပင္ ထိုင္းနိုင္ငံ ဇင္းမယ္ေဒသရွိ သစ္ေတာၾကိဳး၀ိုင္းမ်ားကိုအခြန္ေဆာင္ျပီး ဆင္ေကာင္ေရ(၄၀)ေက်ာ္ျဖင့္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရာ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္မွဳ မ်ားစြာရွိလာခဲ့သည္။ တတိယေျမာက္ဇနီးကြယ္လြန္ေသာအခါ ဘုရား၊ေစတီ၊ တန္ေဆာင္း၊ သိမ္၊ေက်ာင္း ဇရပ္မ်ား ကိုေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းကာကုသိုလ္ေကာင္းမွဳျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ (၁၈၇၈)ခုႏွစ္တြင္ မႏၱေလးျမိဳ႕ မဟာ၀ိသုဒၶါရံုေက်ာင္း တိုက္တြင္သီတင္းသုံးေနေသာ မြန္ဆရာေတာ္ဦးပညာဓမၼကို ပင့္ေဆာင္ေတာ္မူျပီး ပရိယတၱိသာသနာ ျပန္႕ပြါးေစရန္အတြက္ ေက်ာင္းတိုက္၊စာသင္တိုက္မ်ားကိုေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ တတိယဇနီး ကြယ္လြန္ျပီး စတုတၴဇနီးျဖစ္သူ ကဒိုးေကာ့ႏွပ္ရြာသူမိဗ်ဳႏွင့္ထပ္မံအိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့သည္။

ဦးနိုင္ေအာက္သည္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ျပင္းထန္သူျဖစ္သလို မဟုတ္မခံတတ္ေသာစိတ္ရွိသူတစ္ဦးလည္းျဖစ္သည္။ ထိုကာလတြင္ ခ်စ္တီးကုလားမ်ား ဘာဘူကုလားမ်ားမွ ေငြေခ်းလုပ္ငန္းမ်ား ဆန္စပါးအေရာင္၀ယ္လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ျပီး တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ ေခါင္းပုံျဖတ္အျမတ္ၾကီးစားေနသည္ကိုမရွဳဆိတ္နိုင္ေပ။ လယ္သမားမ်ား သက္သာေစရန္ရန္ ေငြေခ်းငွားလုပ္ငန္းႏွင့္စပါးေရာင္း၀ယ္ေရးလုပ္ငန္းကိုလုပ္ကိုင္ခဲ့သည္။ အစပထမတြင္အရွံဳးေပၚ ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေအာင္ျမင္မွဳရရွိလာခဲ့သည္။ ဦးနိုင္ေအာက္သည္ေခတ္ပညာမတတ္ေသာ္လည္း ၾကိဳးစားမွဳ ၀ိရိယၾကီးမွဳ စည္းကမ္းရွိမွဳ အေမွ်ာ္အျမင္ေကာင္းမွဳတို႕ေၾကာင့္ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ မည္သို႕ခ်မ္းသာပါေစ ပလႊားမွဳမရွိ။ ရိုးရိုးကုတ္ကုတ္ႏွင့္ သာမန္လူလိုသာေနထိုင္ခဲ့သည္။ ေရွးလူၾကီးမ်ား၏ အဆိုအရ အျမဲတမ္းေမာ္လျမိဳင္ခါးတိုအက္်ီႏွင့္ ပုဆိုးျဖဴကိုသာ၀တ္ဆင္ေလ့ရွိသည္ဟုဆိုသည္။

ထိုေခတ္ကာလတြင္ သံလြင္ျမစ္တစ္ေၾကာ၌ ဧရာ၀တီဖလိုတီ အဂၤလိပ္ကုမၸဏီကသာ ေရေၾကာင္းခရီးကို လႊမ္းမိုးၾကီးစိုးေနသည္။ အဆိုပါေရေၾကာင္းခရီးသြား မီးသေဘၤာမ်ားကို၀ယ္ယူျပီး စီးပြါးေရးအရယွဥ္ျပိဳင္ရန္စိတ္ကူး ေပါက္ခဲ့ျပီး (၁၉၀၀)ခုႏွစ္တြင္ ေသြးသားရင္းျဖစ္သူ သူေဌးၾကီးနိုင္ေရႊေလွးအကူအညီျဖင့္ စေကာ့တလန္နိုင္ငံ မက္ကီးအင္ဘက္စတား သေဘၤာကုမႁဏီမွ ႏွစ္ထပ္သေဘၤာ(၇)စီးႏွင့္ တစ္ထပ္သေဘၤာ(၂)စီးကို က်ပ္ေငြ (၄၉၀၀၀၀)အကုန္က်ခံ၍ ၀ယ္ယူခဲ့သည္။ မုတၱမသေဘၤာက်င္းတစ္ခုကို က်ပ္တစ္သိန္းအကုန္က်ခံ၍ တည္ ေဆာက္ခဲ့သည္။ ထို႕ေနာက္ ဧရာ၀တီဖလိုတီ အဂၤလိပ္ကုမၸဏီႏွင့္ ယွဥ္ျပိဳင္ကာ သံလြင္ျမစ္တေၾကာရွိေရေၾကာင္း သယ္ယူပို႕ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ဦးနိုင္ေအာက္ပိုင္သေဘၤာအမည္မ်ားမွာ(၁) ေအာင္သီတာ (၂)ေအာင္မဂၤလာ(၃)ေအာင္မာလာ(၄) ေအာင္ဒီပါ(၅) ေအာင္စၾကၤာ(၆) ေအာင္သိန္း(၇) ေအာင္တင္ (၈)ေအာင္ေဇယ်ႏွင့္ ေအာင္နိဗၸာန္တို႕ျဖစ္သည္။ ဧရာ၀တီဖလိုတီသေဘၤာကုမၸဏီႏွင့္ အျပိဳင္အဆိုင္သေဘၤာခေလ်ာ့ ယူေျပးဆြဲခဲ့သည္။ ေနာက္ဆုံးသေဘၤာခမယူဘဲ ပု၀ါတစ္ပိုင္လက္ေဆာင္ေပးခဲ့သည္အထိျဖစ္သြားခဲ့သည္။ ေနာက္ဆုံးအရင္းအႏွီးမ်ားျပားေသာ အဂၤလိပ္ကုမၸဏီကိုမယွဥ္နိုင္ေတာ့ဘဲ သေဘၤာေျပးဆြဲျခင္းကိုရပ္နားခဲ့ရသည္။ သေဘၤာကိုလည္း ဧရာ၀တီဖလိုတီကုမၸဏီကို က်ပ္ေငြ(၆)သိန္းျဖင့္အျပီးအပိုင္ေရာင္းခ်ခဲ့သည္။ ထိုအခါသံလြင္ျမစ္ တစ္ေၾကာ၀ယ္ ဧရာ၀တီအဂၤလိပ္ကုမၸဏီကသာျပိဳင္ဘက္မရွိ မင္းမူသြားခဲ့သည္။ ထိုေခတ္ထိုအခါက အဂၤလိပ္ ကုမၸဏီကို ျပိဳင္၀့ံသူမွာအလြန္ရွားပါးလွကား ဦးနိုင္ေအာက္၏ယွဥ္ျပိဳင္ရဲေသာသတၱိကိုခ်ီးက်ဴးၾကသည္။ ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံမွဳမ်ားျပားျပီးအစိုးရမွေနာက္ခံေပးထားေသာ အဂၤလိပ္ကုမၸဏီကိုယွဥ္ျပိဳင္ရာတြင္ရံွဳးနိမ့္ခဲ့ေသာ္လည္း နယ္ခ်ဲ႕ အရင္းရွင္စံနစ္စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းကို တုပျပိဳင္ရဲေသာသတၱိမွာ နည္းနည္းေနာေနာမဟုတ္ေခ်။

ဦးနိုင္ေအာက္၏ေနာက္ဆုံးဇနီးမွာမိျငိမ္းေမျဖစ္ျပီး သားသမီးတစ္ဦးမွမထြန္းကားခဲ့ေခ်။ ၄င္း၏အေမြကို ေသြးသားရင္းျဖစ္သူကိုစံနစ္တက်လႊဲေျပာင္းအပ္ႏွံခဲ့သည္။ ဦးနိုင္ေအာက္သည္အသက္(၈၁)ႏွစ္အရြယ္(၁၉၁၃) ခုႏွစ္ ဇြန္လ(၃၀)ရက္တနလၤာေန႕ေန႕လည္(၁၂)နာရီခြဲေက်ာ္ေက်ာ္တြင္ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္။ သူ၏ဂုဏ္သတင္းကို ေနာင္လာေနာက္သားမ်ားအမွတ္ရေစရန္ ပုံတူေက်ာက္ရုပ္တစ္ခုကို ကဒုိးေကာ့ႏွပ္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း၀င္းအတြင္း (၁၉၂၇)ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာ(၁၅)ရက္တြင္ ထုလုပ္စိုက္ထူခဲ့သည္။ ပုံတူရုပ္ထုေအာက္တြင္
“ေကာ့ႏွပ္ရြာေန ေကာင္းမွဳပုညရွင္ၾကီးျဖစ္ေသာ သစ္ကုန္သည္၊ဆန္စက္ပိုင္ရွင္၊ျမန္မာျပည္မီးသေဘၤာ သူေဌးၾကီးဦးနာေအာက္သည္ သကၠရာဇ္(၁၂၇၅) နယုန္လဆုတ္(၁၂)ရက္ေန႕(၁၂)နာရီ(၃၅)မိနစ္အခ်ိန္တြင္ ကြယ္လြန္ေလသည္။”ဟူေသာစာတမ္းေရးထိုးထားသည္။

ဦးနိုင္ေအာက္သည္ ငယ္စဥ္ကဆင္းရဲသား ကြ်ဲေက်ာင္းသား လယ္သမား သစ္အလုပ္သမားဘ၀မွ ရုန္းကန္ၾကိဳးစားကာ သိန္းေပါင္းရာေက်ာ္ခ်မ္းသာေသာသူေဌးတစ္ဦးအျဖစ္ထင္ရွားယုံမက ျဗိတိသွ်ပိုင္ဧရာ၀တီ သေဘၤာကုမၸဏီႏွင့္ စီးပြါးျပိဳင္ရဲေသာ မြန္အမ်ိဳးသားလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးအျဖစ္ သမိုင္း၀င္ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးျဖစ္ခဲ့သည္။
မိစႏၵာဦး
ကိုးကားခ်က္
-ေမာင္ေဇယ်ာေရး ျမန္မာလူေက်ာ္(၁၀၀) ပထမအုပ္။
-ေက်ာင္းသုံးျမန္မာဖတ္စာအုပ္။
-နိုင္ေအာက္အထုပၸထၱိ၊ မြန္ဘာသာ။
-မြန္မဂၢဇင္းမ်ား။